Anders eten/drinken
Eten en drinken is voor mensen die afhankelijk zijn van de gezondheidszorg, heel belangrijk. In veel zorginstellingen zie je - onder druk van de centralisatie en verdere opkomst van centrale keukens - dat bewoners/patienten vaak van tevoren moeten aangegeven wat zij willen eten. Dat vindt men vaak lastig en niet prettig. Steeds meer zorginstellingen gaan dan ook over op een andere manier van etenbereiding en/of etendistributie.

In de ziekenhuizen, maar ook andere zorginstellingen, zie je dat steeds vaker de broodkar verschijnt. Patiënten kunnen ter plekke aangeven hoeveel boterhammen men wil, met wat erop en wat erbij. Ook warm eten kan anders verspreid worden. In plaats van een dienblad waarop alle gangen al klaar staan (zo eet u zelf thuis toch ook niet), komt ook hier een kar binnen met verschillende gerechten in speciale warmhoudpannen. Patiënten kunnen zelf aangegeven wat men wil en hoeveel. Er hangen rond de kar lekkere etensgeuren, hetgeen de eetlust bevordert. Er zijn ook ziekenhuizen waar op afdelingen waar dit mogelijk is, patienten rond een tafel eten, met pannen op tafel. Hierdoor wordt het eten ook meer een sociaal gebeuren. Dit soort nieuwe methoden helpen om te zorgen dat patiënten meer en beter eten, hetgeen ook goed is voor het genezingsproces. Ook bevordert dit de patiëntentevredenheid.

Ook in instellingen van langdurige zorg zie je dat het eten vaak uit centrale keukens op dienbladen per persoon uitgeserveerd wordt. Ondermeer dankzij de steeds vaker voorkomende kleinschalige woonvormen, is ook hier een kentering waar te nemen, overigens ook op grootschalige locaties. De belangrijkste is koken op de afdeling. Soms door zorgverleners, vaak door bewoners zelf. Het eten wordt allereerst gezamenlijk of bij toerbeurt ingekocht. Daarna wordt het gezamenlijk of bij toerbeurt klaargemaakt. Zelf aardappels schillen, groente snijden e.d. Opvallend is dat deze werkwijze het niet alleen voor somatische bewoners goed doet, maar bijvoorbeeld ook op PG-afdelingen van verpleeghuizen of in de gehandicaptenzorg. Ook hier het grote voordeel van de etensgeuren die in de instelling hangen. Bewoners ervaren het inkopen doen en koken als zinvolle tijdsbesteding en voelen zichzelf verantwoordelijk voor het eigen eten, hetgeen ertoe leidt dat er meer en beter gegeten wordt. Er zijn voorbeelden bekend, waar men aanvankelijk een knelpunt had met teveel 'magere en ongezonde' bewoners en waar na omschakeling op een ander eetsysteem bewoners zelfs hun lijn in de gaten moesten gaan houden.

Keuzevrijheid en makkelijker wat met familieleden/bezoekers kunnen eten, wordt ook steeds belangrijker. Interne en betaalbare restaurants in zorginstellingen doen dan ook steeds vaker hun intrede.

Uit onderzoek van de Wageningen Universiteit, blijkt dat gezamenlijk eten in zorginstellingen een effectieve methode is om ondervoeding tegen te gaan. Het desbetreffende proefschrift is in juni 2006 uitgekomen. Via onderstaande link kunt u een engelstalig wetenschappelijk artikel over dit onderzoek lezen.
Effect of family style mealtimes on quality of life, physical performance, and body weight of nursing home resident: cluster randomised controlled trial.

Voor het lezen van een artikel van DAZ over anders eten in het vakblad 'Zorginstellingen', klik hier.