Anders bouwen en wonen
Er wordt in en rond de zorg ontzettend veel ge- en verbouwd, zowel door zorginstellingen als woningbouwverenigingen. In de visie van DAZ dient bij de ontwikkeling van nieuwe woonzorg-concepten vooral de zelfredzaamheid van bewoners centraal te staan, alsmede het stimuleren en ondersteunen van sociale netwerken. Moderne techniek kan hierbij helpen. DAZ is bij diverse bouwprojecten betrokken als adviseur. Wij komen het beste tot ons recht als dit al in het stadium van ideeenontwikkeling plaats vindt. Ook het trainen van medewerkers in de uitvoering van nieuwe zorgconcepten doet DAZ, vaak voorafgaand aan de verhuizing. 

Steeds vaker worden multifunctionele gebouwen neergezet. In één gebouw zitten dan bijvoorbeeld een huisartsenpost, verzorgingshuisbewoners, studenten, een supermarkt en een openbare bibliotheek. Deze multifunctionaliteit kan prima bijdragen aan zelfredzaamheid en sociale activering. Het zijn dan echter wel de finishing touches die het succes daarvan bepalen. Er is een risico dat dit soort gebouwen zich ontwikkelt als een soort bedrijfsverzamelgebouw, waar de divere soorten gebruikers weinig tot niets met elkaar doen. De sociale netwerken ontstaan niet vanzelf. Daar moet bij de inrichting en de begeleiding van het ontwerp- en bouwproces goed over nagedacht en gecommuniceerd worden.

Bouwen en verbouwen van zorginstellingen gaat het beste vanuit een lange termijnvisie op de inrichting van de zorg. Welke diensten worden in de toekomst aangeboden? Wat is de verwachte toekomstige opbouw van het cliëntenbestand? Wat zijn de wensen van bewoners en zorgverleners? Welke technologieën zullen worden toegepast en welke juist niet meer? Hoe is de keten met andere zorgaanbieders/mantelzorgers georganiseerd? Welke sfeer moet in het gebouw komen te hangen? Is een centrale keuken nodig, of gaan cliënten (deels) zelf koken? Wil de instelling zich onderscheiden ten opzichte van andere zorgaanbieders en zo ja op welke punten? Het is van belang dit soort vragen te beantwoorden en een visie te ontwikkelen, zodat die wordt meegenomen in de keuze voor een architect. DAZ kan deze visieontwikkeling ondersteunen.

Het moment waarop zorginstellingen worden verbouwd cq nieuwbouw wordt gepleegd, is een perfect moment voor herinrichting van bestaande werkprocessen en het verbeteren van zowel kwaliteit van de zorg, als kwaliteit van de arbeid voor zorgverleners.

Slimme bouwkundige en technologische oplossingen kunnen eraan bijdragen dat bijvoorbeeld gesloten afdelingen voor mensen met dementie halfopen (leefcirkels) worden, of zelfs helemaal open worden. Zeker als slimme bouwoplossingen gepaard gaan met implementatie van nieuwe vormen van communicatie en bejegening, zoals het inspelen op het lerend vermogen van mensen met dementie. DAZ is betrokken bij meerdere zorgconcepten, waarbij gesloten afdelingen niet meer voorkomen!

Een andersoortige ontwikkeling is het langer thuis kunnen blijven wonen bij het ontstaan van een zorgvraag. Levensloopbestendigheid is hierbij van belang. Maar levensloopbestendigheid gaat echt verder dan bredere deuren, verhoogde toiletpotten, weghalen van drempels. Het is zeer de vraag of het wenselijk is om het complete huidige woningbestand levensloopbestendig te maken, of dat het slimmer is om voor huidige woningen meer flexibele oplossingen in te zetten als een zorgvraag zich daadwerkelijk aandient.

DAZ is nauw betrokken bij diverse ontwikkelingen om langer thuis wonen met een zorgvraag mogelijk te maken. Zo schreef DAZ in opdracht van Platform31 een handreiking woningaanpassingen voor thuiswonende mensen met dementie. In het boek Handig bij dementie, waarvoor DAZ het initiatief genomen heeft,  gaat een heel hoofdstuk over wonen met dementie. In opdracht van gemeenten voert DAZ regelmatig quickscans dementiebeleid uit, waarin ook aandacht is voor wonen.